Trong Phật giáo, con số 108 từ xa xưa đã mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc, xuất hiện xuyên suốt trong nhiều khía cạnh của triết lý, thực hành và văn hóa Phật giáo. Ta có thể bắt gặp những chuỗi tràng hạt 108 hạt, 108 lần lạy, 108 tiếng chuông chùa, và trong nhiều nghi thức thiêng liêng khác. Con số 108 như một kết nối huyền bí giữa con người và vũ trụ, ẩn chứa nhiều tầng nghĩa sâu xa về sự vận hành của vũ trụ, về bản chất của sự khổ đau và cả con đường giác ngộ.
Con số 108 như một kết nối huyền bí giữa con người và vũ trụ
Bài viết này sẽ cùng bạn khám phá những lý do khiến 108 trở thành con số mang nhiều ý nghĩa huyền bí nhất trong Phật giáo.
1. Ý nghĩa tâm linh và triết lý của con số 108
108 là con số mang nhiều ý nghĩa trong Phật giáo.
Người ta lấy
6 căn: mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý,
6 trần: sắc, thanh, hương, vị, xúc, pháp
6 thức: nhãn thức, nhĩ thức, tỵ thức, thiệt thức, thân thức, ý thức
Cộng lại thành Thập bát giới (con số 18). Rồi lấy con số này nhân với 6 phiền não căn bản của đời người: tham, sân, si, mạn, nghi, ác kiến thì thành con số 108.
Như vậy, con số 108 tượng trưng cho 108 phiền não mà con người cần đối mặt và vượt qua trên con đường tu tập để đạt thành giác ngộ.
Ta có thể bắt gặp các chuỗi tràng hạt 108 hạt, trong đó mỗi một hạt đại diện cho một lần niệm chú hoặc một lần lạy, như một lời nhắc nhở về việc thanh lọc phiền não, hướng tới sự bình an trong tâm tưởng.
108 đại diện cho 108 phiền não mà mỗi người trải qua trong đời
2. Con số 108 và sự liên kết với vũ trụ – thiên văn học
Không chỉ mang nhiều ý nghĩa trong các triết lý Phật giáo, 108 còn là con số có nhiều mối liên kết thú vị với vũ trụ và thiên văn học.
Theo thiên văn học cổ đại phương Đông:
- Khoảng cách Trái Đất – Mặt trăng gần bằng 108 lần đường kính của Mặt trăng.
- Khoảng cách Trái Đất – Mặt trời cùng tương tự, gần bằng 108 lần đường kính Mặt trời.
- Đường kinh Mặt trời lớn hơn đường kính Trái đất khoảng 108 lần.
Con số 108 được coi là một con số thiêng liêng, biểu thị sự toàn vẹn, hài hòa và kết nối vũ trụ.
Trong chiêm tinh học Ấn Độ cũng nghiên cứu về 12 cung hoàng đạo và 9 hành tinh, khi nhân lên tạo thành số 108, như biểu thị cho sự kết nối giữa các yếu tố thiên văn và đời sống tâm linh.
3. Con số 108 trong văn hóa và thực hành Phật giáo
Con số 108 xuất hiện thường xuyên và trở nên quen thuộc trong nhiều khía cạnh của văn hóa Phật giáo.
- Hình ảnh những vị tu sĩ hay Phật tử sử dụng chuỗi 108 hạt khi ,trì chú, niệm Phật.
- 108 tiếng chuông chùa trong các nghi thức giao thừa, lễ hội đầu năm (đặc biệt ở nhiều ngôi chùa Nhật Bản) để xua tan 108 phiền não, khơi dậy tâm từ bi, trí tuệ và tỉnh thức.
- Số 108 cũng xuất hiện nhiều trong các công trình Phật giáo: chùa Hải Ân Tự hay còn gọi là Tàng Kinh Các ở Hàn Quốc được thiết kế với kiến trúc 108 cột độc đáo, các ngôi chùa lớn thường xây dựng 108 bậc thang dẫn vào chánh điện. 108 cuốn sách Luận, Luật ghi lại lời Phật dạy để các Môn đệ của Ngài noi theo tu tập hằng ngày.
Đối với các Phật tử, con số 108 không chỉ là một con số huyền bí mà còn là lời nhắc nhở trong hành trình thực hành tâm linh. Mỗi một lần niệm chú, mỗi hạt lần qua là một lần rèn tâm luyện trí, vượt qua phiền não và tiến gần hơn tới giác ngộ.
108 trở thành cầu nối giữa vũ trụ – con người, là biểu tượng của sự hài hòa, cân bằng trong cuộc sống
Con số 108 trở thành một biểu tượng của sự hài hòa, cân bằng trong cuộc sống hiện đại đầy xô bồ, hướng con người sống chậm lại, nhắc nhở về sự tỉnh thức, lòng từ bi và tìm kiếm bình an mỗi ngày.
108 không phải là một con số ngẫu nhiên , mê tín mà là một biểu tượng mang nhiều ý nghĩa triết lí và tâm linh. Từ việc đại diện cho 108 phiền não trong cuộc đời của mỗi người, đến những ý nghĩa trong các triết lý nhà Phật, khiến con số này trở thành cầu nối giữa thân – tâm và vũ trụ bao la, hướng tới con đường đạt thành giác ngộ, như lời nhắc nhở linh thiêng để mỗi người hành giả tu sửa bản thân, tìm kiếm ánh sáng trí tuệ, từ bi.
