Theo phong tục tập quán tự lâu đời, các gia đình người Việt thường cúng gia tiên và thần linh nhằm tưởng nhớ những người đã khuất, cầu mong một tháng mới suôn sẻ, bình an và khỏe mạnh.
Cúng gia tiên, thần linh ngày mùng 1 hàng tháng trở thành một truyền thống tốt đẹp và được lưu giữ tới tận ngày nay. Bên cạnh các lễ vật thì những bài văn khấn mùng 1 cũng được các gia chủ quan tâm nhằm truyền đạt những nguyện ước, mong muốn của mình.
1. Lễ vật cúng mùng 1
Tùy theo tùng vùng miền với các phong tục tập quán khác nhau, việc chuẩn bị lễ vật cúng mùng 1 hàng tháng cũng có sự khác biệt. Tuy nhiên, xét về cơ bản, cúng mùng 1 thường bao gồm một số lễ vật chính như:
Lễ chay: Hương, Hoa, Trầu cau, Trái cây, Bánh, Rượu, Nước.
Nhiều gia đình chuẩn bị lễ mặn gồm: thịt lợn, thịt gà, các món mặn, rượu, …
Lễ cúng mùng 1 thường được thực hiện vào ngày mùng 1 hàng tháng. Tuy nhiên, gia chủ cũng có thể thực hiện buổi lễ vào chiều ngày 30 tùy thời gian và điều kiện của mỗi gia đình.
2. Văn khấn gia tiên
Nam Mô A Di Đà Phật ( khấn và lạy 3 lần)
“Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con xin kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
Con xin kính lạy ngài Bản xứ Thổ địa, Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần.
Con xin kính lạy tổ tiên, hiển tỷ, hiển khảo, chư vị hương linh (nếu bố, mẹ còn sống thì thay bằng tổ tỷ, tổ khảo).
Tín chủ (chúng) con là: …………….. Hiện đang ngụ tại: ………………………………..
Hôm nay là ngày ….. , tín chủ con nhờ ơn đức trời đất, chư vị Tôn thần, cù lao Tiên Tổ, thành tâm sắm lễ, hương, hoa trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án.
Chúng con kính mời các ngài Bản cảnh Thành hoàng, bản xứ Thần linh Thổ địa, Tài thần, Bản gia Táo quân, Chư vị Đại vương, Ngũ phương, Long mạch. Cúi xin các vị giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật.
Chúng con xin kính mời các vị tổ khảo, tổ tỷ, chư vị hương linh gia tiên nội ngoại dòng họ…, cúi xin thương xót con cháu linh thiêng hiện về, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời các vị Tiền chủ, Hậu chủ ngụ tại nhà này, đồng lâm án tiền, đồng lai hâm hưởng, phù hộ cho gia chúng con luôn luôn mạnh khỏe, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, làm ăn phát tài, gia đình hòa thuận.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật ! (khấn và lạy 3 lần).
3. Văn khấn Thổ công và các vị thần
Nam Mô A Di Đà Phật! (Khấn và lạy 3 lần)
Con xin kính lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con xin kính lạy các ngài Hoàng thiên, hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
Con xin lạy ngài Đông Thần Quân.
Con xin kính lạy ngài Bản gia thổ địa Long Mạch.
Con xin kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức Tôn thần.
Con xin kính lạy ngài tiền hậu địa chủ tài thần.
Con xin kính lạy các Tôn thần cai quản trong khu vực này.
Tín chủ (chúng) con là: …………………………… Hiện đang ngụ tại: ………………………………
Hôm nay là ngày … tháng … năm … tín chủ con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật, kim ngân trà quả đốt nén hương thơm dâng lên trước án.
Chúng con xin thành tâm kính mời các vị Kim niên đương cai Thái tuế chí đức Tôn thần, Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại vương, Bản gia Thổ địa, Long mạch Tôn thần, các ngài Ngũ thổ, Ngũ phương, Đông trù Tư mệnh, Táo phủ Thần quân, Phúc đức chính thần, các vị Tôn thần đang cai quản trong khu vực này.
Cúi xin các Ngài nghe thấu lời mời thương xót thương tín chủ giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con toàn gia an lạc công việc hanh thông. Người người được bình an, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.
Chúng con lễ bạc thành tâm, dâng lên trước án, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam Mô A Di Đà Phật ( khấn và lạy 3 lần)
Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn hiểu hơn về ý nghĩa của việc cúng mùng 1 hàng tháng đồng thời có sự chuẩn bị đầy đủ nhất để quá trình cúng diễn ra suôn sẻ.